Cherry MX Switch là switch bàn phím cơ phổ biến nhất trên thế giới hiện nay. MX Switch có rất nhiều loại, đủ để bạn custom theo ý thích . Khi mua bàn phím cơ có lẽ một số bạn sẽ bị choáng ngợp bởi số lượng tùy chọn mà nhà sản xuất cung cấp.
Và một vài câu hỏi bỗng nhiên nảy sinh ra trong đầu như: switch cơ học là gì, loại nào là tốt nhất để chơi game. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu biết hơn về Cherry MX Switch, một trong những switch tốt nhất hiện nay.
Switch bàn phím cơ là gì?
Switch là bộ phận có dạng công tắc nằm dưới mỗi keycap (phím bấm). Mỗi switch được tạo thành từ nhiều phần chuyển động, dùng lò xo để tạo đàn hồi và có 2 (hoặc nhiều) chân tiếp xúc bằng kim loại. Khi kích hoạt một lần nhấn thì dòng điện bị phá vỡ giữa các tiếp điểm kim loại.
Ưu điểm lớn nhất của switch cơ học đó chính là cảm giác gõ tuyệt vời, mượt mà, nhất quán. Điều mà các loại bàn phím màng cao su (membrane keyboards) không có được.
Cherry MX Switch là gì?
Cherry là hãng đến từ Đức, nổi tiếng và được biết đến rộng rãi nhất với dòng sản phẩm switch bàn phím cơ Cherry MX. Bạn có thể thấy hầu hết các bàn phím cơ cao cấp đều sử dụng Cherry MX Switch, kể cả các thương hiệu nổi tiếng như Corsair và SteelSeries. Trung bình tuổi thọ của switch này là 50 triệu lần nhấn, độ bền vượt xa bàn phím màng cao su.
Được sản xuất đầu tiên vào năm 1983, MX Switch bao gồm vỏ, stem (phần kết nối giữa switch và keycap), lò xo và các lá tiếp xúc bên trong. Khi phần stem đẩy các lá tiếp xúc ra xa nhau, làm đứt kết nối thì switch được kích hoạt.
MX switch có phần stem được thiết kế khá phổ biến giống dấu thập (+). Vì thế nó có thể vừa hầu hết các loại keycap bán trên thị trường. Có ba loại MX switch: Tactile (có nấc), Linear (tuyến tính) và Clicky. MX Blue, Brown và Red là những switch hay được dùng trong bàn phím cơ gaming bởi chúng tốn ít lực nhấn nhất. Ngoài ra còn rất nhiều loại MX Switch nữa.
Các loại MX Switch
Switch có thể chia làm ba loại chính: Linear, Clicky và Tactile.
- Linear: cảm giác gõ mượt mà và nhất quán với tiếng ồn phát ra rất bé.
- Tactile: khi gõ bạn sẽ cảm thấy có nấc, tiếng ồn phát ra vừa phải.
- Clicky: cũng tương tự như tactile nhưng tiếng ồn phát ra khá lớn.
Cherry MX Clicky Switch
Nếu ngồi cạnh một đồng nghiệp sử dụng bàn phím cơ Clicky Switch, chắc hẳn không ít thì nhiều bạn cũng có cảm giác bị làm phiền bởi những tiếng gõ phím phát ra. Clicky Switch là một lựa chọn cho những bạn thích nghe âm thanh của nó. Những tiếng clicky có thể làm kích thích người sử dụng và cũng cho họ biết phím đang hoạt động bình thường.
Vì vậy Clicky Switch có lẽ phù hợp nhất khi sử dụng ở nhà. Đừng mang những chiếc bàn phím cơ Clicky Switch đến những nơi công cộng như văn phòng, trường học,… nếu bạn không muốn làm phiền mọi người.
Cherry MX Blue
Cherry MX Blue là một lựa chọn tốt cho những bạn thích Clicky Switch. Mỗi lần nhấn đều tạo ra tiếng clicky nghe khá vui tai. Sau đó lò xo bên trong giúp nó bật trở lại để sẵn sàng cho lần nhấn tiếp theo. Bạn cũng có cảm thấy nấc sau mỗi lần nhấn.
MX Blue phù hợp với những bạn chơi game hoặc nhập liệu với điều kiện xung quanh bạn vắng người. Lực nhấn và lực nhấn chạm đáy đều là 60g rất phù hợp với những bạn có thói quen đánh máy ở tần suất bình thường.
- Loại: Clicky
- Cảm giác gõ: Hơi nặng
- Lực nhấn: 60g
- Lực nhấn chạm đáy: 60g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Lớn
- Tuổi thọ: 50 triệu lần nhấn
Cherry MX Green
Thêm một Clicky Switch nữa của Cherry đó là MX Green. Cũng giống như MX Blue, switch này khi gõ cũng có thể làm phiền đến mọi người xung quanh. MX Green không được dùng phổ biến lắm bởi lực nhấn khá lớn.
Cherry MX Green phát ra tiếng ồn tương tự như Blue nhưng về tổng thể, cảm giác gõ nặng nề hơn. Vì thế nếu gõ lâu sẽ có cảm giác mỏi các đầu ngón tay, đặc biệt là đối với những bạn quen thao tác với các switch nhẹ.
- Loại: Clicky
- Cảm giác gõ: Nặng
- Lực nhấn: 80g
- Lực nhấn chạm đáy: 90g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Rất lớn
- Tuổi thọ: 50 triệu lần nhấn
Cherry MX White
Cherry MX White cũng tương tự như MX Green và cũng rất ít được sử dụng trong bàn phím cơ. Nhưng nếu xét về mặt tổng thể thì MX White có cảm giác gõ khá đặc biệt. Âm thanh thì giống MX Green, cảm giác nấc thì rất rõ ràng. Bạn cũng rất khó để tìm loại switch này ngoài cửa hàng.
- Loại: Clicky
- Cảm giác gõ: Nặng
- Lực nhấn: 80g
- Lực nhấn chạm đáy: 90g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Rất lớn
- Tuổi thọ: 50 triệu lần nhấn
Cherry MX Linear Switch
Khi gõ Linear Switch, người dùng sẽ có cảm giác rất mượt mà và nhất quán, không có nấc. Chính vì điều này làm cho MX Linear Switch là lựa chọn phù hợp cho những bạn thích trải nghiệm gõ mượt mà và ít gây ra tiếng ồn.
Linear Switch được coi là tốt nhất để chơi game do tính nhất quán khi nhấn phím nhiều lần trong một khoảng thời gian ngắn. Bạn cũng có thể sử dụng loại switch này cho việc nhập liệu.
Nhưng nếu chưa quen với Linear Switch thì bạn sẽ gặp tình chạm phím “chạm đáy”. Tức là bạn nhấn phím hơi thừa lực và đập ngón tay xuống dưới. Tuy nhiên sau một khoảng thời gian ngắn chắc chắn bạn sẽ điều chỉnh và thích nghi dần với nó.
Cherry MX Red
MX Red là một trong những switch tuyến tính (linear) của Cherry với lực nhấn tương đối nhẹ. Loại switch này rất phù hợp để chơi game, nhất là những tựa game đòi hỏi thao tác nhanh như game góc nhìn thứ nhất.
Âm thanh phát ra từ MX Red khá nhỏ, lại càng thích hợp sử dụng ở những nơi đông đúc mà không gây ảnh hưởng đến mọi người xung quanh.
- Loại: Linear
- Cảm giác gõ: Mượt mà
- Lực nhấn: 45g
- Lực nhấn chạm đáy: 75g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Nhỏ
- Tuổi thọ: >100 triệu lần nhấn
Cherry MX Black
Cherry MX Black gần giống với MX Red ngoại trừ việc nó có lực nhấn cao hơn. Đơn giản là vì lò xo trong MX Black được làm cứng hơn, rất phù hợp cho những người thích gõ phím nặng.
Không những phù hợp để chơi game, MX Black còn là lựa chọn tốt cho công việc nhập liệu. Trước đây, khi quy trình sản xuất chưa thay đổi thì loại switch này sử dụng mượt mà hơn rất nhiều so với hiện tại. Bây giờ cũng rất khó để tìm kiếm Cherry MX Black cổ điển nữa bởi chúng đã ngừng sản xuất.
- Loại: Linear
- Cảm giác gõ: Mượt mà
- Lực nhấn: 60g
- Lực nhấn chạm đáy: 85g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Nhỏ
- Tuổi thọ: >100 triệu lần nhấn
Cherry MX Tactile Switch
Nếu là người dùng bàn phím cơ bình thường, cảm giác gõ có nấc (tactile) sẽ rất quen thuộc với bạn. Mỗi lần nhấn loại switch này người dùng sẽ cảm nhận được một phản hồi xúc giác. Điều này cũng cho họ biết là phím đã được kích hoạt.
Loại switch này rất phù hợp với những bạn đang tìm kiếm cho mình một tùy chọn để nhập liệu bởi phản hồi tốt và âm thanh phát ra về tổng thể không quá lớn. Một vài game thủ cho rằng họ bị mất tập trung bởi phản hồi xúc giác mà loại switch này mang lại.
Cherry MX Brown
Cherry MX Brown là lựa chọn phổ biến nhất trong các Tactile Switch bởi nó phù hợp cho cả việc chơi game cũng như nhập liệu. Với việc có thêm nấc thì âm thanh của loại switch này phát ra khá lớn.
Mỗi lần nhấn bạn sẽ nghe thấy tiếng va chạm nấc và chạm đáy. Tuy nhiên nó không quá lớn như Clicky Switch. Nếu làm việc trong môi trường văn phòng thì một lời khuyên dành cho bạn là không nên dùng switch này. Trừ khi môi trường làm việc của bạn ồn ào và bận rộn.
- Loại: Tactile
- Cảm giác gõ: Bumpy
- Lực nhấn: 55g
- Lực nhấn chạm đáy: 60g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Khá lớn
- Tuổi thọ: >100 triệu lần nhấn
Cherry MX Clear
Cherry MX Clear là một lựa chọn khác trong Tactile Switch. Loại switch này chỉ có trên một số bàn phím có sẵn. MX Clear là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn cảm thấy MX Brown lực nhấn chưa đã hay cảm giác va chạm chưa đủ mạnh.
Cherry MX Clear rất phù hợp với những người nhập liệu tần suất cao, hạn chế phím chạm đáy và đau ngón tay. Nếu là người đã quen gõ phím nhẹ, loại switch này có thể làm mỏi ngón tay của bạn. Vì thế nó không phù hợp với tất cả mọi người.
- Loại: Tactile
- Cảm giác gõ: Bumpy
- Lực nhấn: 65g
- Lực nhấn chạm đáy: 95g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Khá lớn
- Tuổi thọ: >100 triệu lần nhấn
Cherry MX Grey
MX Grey khá giống với MX Brown ngoài trừ chúng có cảm giác va chạm lớn hơn và âm thanh phát ra nhỏ hơn. Có thể coi đây là một phiên bản trầy xước, nặng hơn của MX Brown. Một lời khuyên dành cho bạn là thay vì chọn MX Grey thì nên chọn Brown hoặc Clear sẽ hợp lý hơn.
- Loại: Tactile
- Cảm giác gõ: Bumpy
- Lực nhấn: 80g
- Lực nhấn chạm đáy: 120g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Khá lớn
- Tuổi thọ: 50 triệu lần nhấn
Cherry MX Specialty Switch
Bên trên là những switch phổ biến nhất của Cherry MX. Ngoài những switch này, người dùng còn có thể có những lựa chọn đặc biệt hơn.
Silent Switch
Cherry MX Silent là một lựa chọn tuyệt vời cho không gian yên tĩnh. Ngoài mang những đặc điểm chính của Cherry MX, loại switch này được trang bị một bộ giảm chấn cao su trên phần stem để giảm lực mỗi lần nhấn.
Cherry MX Silent Red
- Loại: Linear
- Cảm giác gõ: Mượt mà
- Lực nhấn: 45g
- Lực nhấn chạm đáy: 75g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Rất nhỏ
- Tuổi thọ: 100 triệu lần nhấn
Cherry MX Silent Black
- Loại: Linear
- Cảm giác gõ: Mượt mà
- Lực nhấn: 60g
- Lực nhấn chạm đáy: 85g
- Khoảng cách kích hoạt: 2mm
- Tổng hành trình: 4mm
- Tiếng ồn: Nhỏ
- Tuổi thọ: 100 triệu lần nhấn
Cherry MX tuyên bố rằng âm thanh phát ra từ loại switch này giảm đi 30% so với những sản phẩm khác của hãng. Tuy nhiên thực tế cho thấy con số của hãng đưa ra là không hoàn toàn chính xác. Hoặc cũng có thể là do môi trường và điều kiện test là khác nhau.
Mặc dù đâu đó chỉ giảm được khoảng 20% tiếng ồn nhưng sự khác biệt cảm nhận được là rất rõ rệt. Cả Red và Black Switch đều có khả năng giảm tiếng ồn tốt, điều có thể làm bạn phân vân nhất là ở loại switch. Hiện tại, Cherry không sản xuất Silent Tactile Switch, vì vậy bạn có thể tham khảo Gateron Silent Brown.
Trải nghiệm tổng thể có thể không “sướng” bằng các switch khác nhưng bù lại là âm thanh phát ra rất bé.
Speed Switch
Cherry MX Speed là dòng switch khá thú vị đang đợi những bạn đam mê bàn phím cơ khám phá. Loại switch này có khoảng các kích hoạt ngắn hơn, tức là bạn cần tốn ít lực hơn để kích hoạt phím.
Tùy chọn duy nhất trên thị trường hiện nay của dòng switch này là Cherry MX Speed Silver. Vì lý thuyết, Speed Switch phù hợp để chơi game bởi khoảng cách kích hoạt phím ngắn dẫn đến phản ứng cũng nhanh hơn. Nhưng thực tế lại không phải như vậy. Với một bài kiểm tra thời gian phản hồi thì Cherry MX Speed Silver còn cao hơn cả MX Red (không đáng kể).
Không có ý nói MX Speed Silver là switch không tốt, tuy nhiên bạn cần xem xét kỹ nếu muốn dùng loại switch này để chơi game. Hơn thế nữa khoảng cách kích hoạt ngắn làm cho phím khi nhấn rất dễ chạm đáy, tạo cảm giác không thoải mái.
Cherry MX Low Profile Switch
Bàn phím Low-Profile đang ngày càng phổ biến hiện nay, đặc biệt được các game thủ ưa chuộng. Những bàn phím này thường mỏng hơn và các phím có hành trình ngắn hơn.
Cherry MX Low Profile được tạo ra là để phục vụ cho loại bàn phím Low-Profile bởi nó có khoảng cách kích hoạt cũng như hành trình phím khá ngắn.
Tương tự như Speed Switch, mặc dù có hành trình ngắn nhưng thời gian phản hồi cũng không nổi bật hơn so với các switch khác. Từ đây chúng ta có thể thấy rằng không có mối liên hệ nào giữa khoảng cách kích hoạt với thời gian phản hồi phím.
Nếu cảm thấy bàn phím cơ bình thường quá dày thì bạn có thể chuyển sang dùng loại Low-Profile. Những loại bàn phím này có thể giúp cổ tay của bạn không phải nâng các ngón tay lên quá cao khi đánh máy hoặc chơi game. Đây cũng có lẽ là ưu điểm duy nhất của loại bàn phím Low-Profile.
Trên thị trường hiện nay có hai loại Low-Profile Switch đó là Cherry MX Low-Profile Red và Speed Silver.
Cherry MX Low Profile Red
- Loại: Linear
- Cảm giác gõ: Mượt mà
- Lực nhấn: 45g
- Lực nhấn chạm đáy: 80g
- Khoảng cách kích hoạt: 1.2mm
- Tổng hành trình: 3.2mm
- Tiếng ồn: Nhỏ
- Tuổi thọ: 100 triệu lần nhấn
Cherry MX Low Profile Speed Silver
- Loại: Linear
- Cảm giác gõ: Mượt mà
- Lực nhấn: 45g
- Lực nhấn chạm đáy: 80g
- Khoảng cách kích hoạt: 1mm
- Tổng hành trình: 3.2mm
- Tiếng ồn: Nhỏ
- Tuổi thọ: 100 triệu lần nhấn
Cấu trúc của một Cherry MX Switch
Upper housing: phần vỏ phía trên nằm trên tất cả các thành phần khác và giữ mọi thứ lại với nhau bằng 4 kẹp nhỏ. Bạn có thể tháo rời nó ra bằng cách mở các phần bằng nhựa. Phần vỏ trên có 2 kiểu chính đó là nhựa trong suốt hoặc đen đặc. Nếu có đền LED REB, vỏ trong suốt sẽ cho phép ánh sáng xuyên qua.
Stem: đây là thành phần có rất nhiều hình dạng khác nhau. Đây cũng là thành phần di chuyển nhiều nhất của switch. Sau khi đạt đến một khoảng cách nhất định, stem sẽ kích hoạt phím.
Spring: phần lò xo ảnh hưởng rất nhiều đến lực nhấn của phím. Một phím nhấn nặng tức là switch có lò xo cứng và ngược lại. Một lò xo bị lỗi có thể gây ra nhiều tiếng ồn hơn.
Lower housing: phần vỏ phía dưới chứa tất cả những thành phần phức tạp. Có một lá kim loại nằm trong phần vỏ này chịu trách nhiệm về sự va chạm xúc giác (tactile bump). Ở mặt dưới là một vài chân kim loại và nhựa được hàn vào PCB để đảm bảo kết nối.
Liệu Cherry MX Switch là switch tốt nhất hiện nay?
Cherry MX Switch chắc chắn đã được kiểm nghiệm bởi các chuyên gia cũng như người dùng về chất lượng. Trải qua những thí nghiệm về khả năng chịu nhiệt và cho máy nhấn nhiều lần liên tục đã nói lên độ bền của nó là tuyệt vời.
Tuổi thọ của MX Switch lên đến 100 triệu lần, điều mà các đối thủ của nó cũng chỉ đạt được con số 50 triệu lần nhấn. Và sau hàng trăm triệu lần nhấn, MX Switch vẫn hoạt động, chỉ là cảm giác không được như ban đầu.
Về chất lượng của loại switch này thì không còn gì để bàn cải nữa rồi. Vấn để duy nhất của MX Switch có lẽ là đến từ giá cả. Nó có thể bị đội giá lên gấp đôi, gấp ba so với các hãng sản xuất khác. Cũng dễ hiểu bởi switch đến từ thương hiệu Cherry sẽ được người dùng yên tâm và yêu thích hơn.
Hiện nay có dòng switch của Gateron cho các giác gõ khá mượt mà và giá thành rẻ hơn nhiều so với nhà Cherry. Tuy nhiên bạn phải đánh đổi lại bằng độ bền của nó.