Tiếng ồn là một trong những thứ gây phiền toái nhất trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Nó có thể là âm thanh của xe cộ ngoài đường, tiếng trò chuyện trong văn phòng,… Và rồi sự xuất hiện của tai nghe có trang bị công nghệ khử tiếng ồn và cách âm là để giúp chúng ta giải quyết vấn đề này.
Tuy nhiên, có 2 khái niệm khái niệm khá dễ nhầm lẫn khi bạn đi mua tai nghe đó là khử tiếng ồn (noise-cancelling) và cách âm (noise-isolating). Cả 2 “tính năng” này đều được quảng cáo là có thể giúp loại bỏ những tiếng ồn phiền phức xung quanh bạn.
Hai khái niệm này hoàn toàn khác nhau. Vì thế trong bài viết này, chúng ta cùng đi so sánh sự khác biệt giữa cách âm và khử tiếng ồn trong tai nghe. Từ đó giúp bạn đưa ra sự lựa chọn đúng đắn cho bản thân.
Cách âm trong tai nghe là gì?
Cách âm hay còn được biết là khử tiếng ồn bị động là việc ngăn chặn tiếng ồn dựa những “rào cản vật lý”. Lấy một ví dụ đơn giản của cách âm đó là khi lấy tay che toàn bộ tai thì chúng ta sẽ nghe bé hơn. Còn đối với tai nghe thì chúng ta thường sử dụng đệm bọt biển.
Những “rào cản vật lý” này có nhiệm vụ cô lập những âm thanh đến từ bên ngoài. Nhưng hiệu quả đạt được lại chỉ ở mức độ nào đó, âm thanh vẫn có thể lọt đến tai người nghe. Nguyên nhân có thể là đeo không vừa lỗ tai, thiết kế và chất liệu của tai nghe.
Hầu hết tai nghe làm ra đều có khả năng cách âm, chỉ là chúng có thực sự hiệu quả hay không mà thôi. Tuy nhiên vẫn có cách để cải thiện khả năng cách âm của tai nghe như sử dụng đúng nút đệm (eartips), bịt tai (earmuff), đeo đúng cách…
Khử tiếng ồn trong tai nghe là gì?
Còn được biết đến là khử tiếng ồn chủ động – ANC, công nghệ này là một quá trình loại bỏ tiếng ồn xung quanh thông qua một hệ thống gồm những linh kiện được đặt trong mỗi tai nghe.
Đầu tiên, microphones “lắng nghe” âm thanh xung quanh. Dữ liệu sóng âm thanh sau đó được được chuyển đến một chipset tích hợp hợp sẵn trong tai nghe.
Chipset này chạy những thuật toán để tạo ra một sóng âm thanh ngược pha qua loa. Nó sẽ loại bỏ những sóng âm thanh (tiếng ồn), không cho chúng đến tai người nghe.
Bạn cũng cần lưu ý rằng hầu hết các hệ thống ANC ngày nay chỉ chủ yếu khử được những sóng âm thanh tần số thấp.
Sự khác biệt giữa khử tiếng ồn và cách âm trong tai nghe?
Có thể đối với nhiều người thì khử tiếng ồn và cách âm trong tai nghe là 2 khái niệm giống nhau. Trong thực tế, chúng có rất nhiều yếu tố có thể đem ra so sánh.
Khả năng giảm tiếng ồn
Cách âm
Tai nghe cách âm tận dụng chính những đặc điểm vật lý của nó để cô lập tiếng ồn bên ngoài môi trường. Hiệu quả của việc này dựa vào (chất liệu, thiết kế, độ vừa vặn) của tai nghe.
Khi nói về khả năng cách âm thì tai nghe nhét tai (in-ear monitors, earbuds) thường có hiệu quả tốt hơn tai nghe chụp tai (over-ear, on-ear). Tai nghe nhét tai sử dụng nút đệm (eartips) và đi sâu vào lỗ tai, khiến tiếng ồn khó lòng lọt vào tai chúng ta được.
Khử tiếng ồn bị động có thể làm giảm những tiếng ồn ở dải tần số trung bình và cao đi 15dB tới 30dB.
Khử tiếng ồn
Mặt khác, tai nghe khử tiếng ồn sử dụng các con chip để tạo ra những sóng âm có khả năng vô hiệu hóa tiếng ồn bên ngoài môi trường. Những sóng âm này có khả năng làm giảm độ ồn đi khoảng 30dB nhưng chủ yếu là với âm thanh tần số thấp.
Khả năng khử tiếng ồn của hầu hết tai nghe ANC dựa vào mức độ kết hợp của công nghệ này với chính tai nghe. Giá cả cũng có thể là một tiêu chí giúp người mua đánh giá hiệu năng khử tiếng ồn của tai nghe.
Kết luận
Tóm lại về khả năng giảm tiếng ồn, tai nghe được trang bị công nghệ chống ồn chủ động dành phần thắng. Tuy nhiên, khử tiếng ồn bị động lại có tác dụng với những âm thanh có tần số trung bình và cao trong khi khử tiếng ồn chủ động lại chỉ làm tốt công việc của nó với những âm thanh có tần số thấp.
Vì vậy, khi mua tai nghe chống ồn chủ động, bạn nên chú ý tới cả khả năng cách âm của nó nữa. Sự kết hợp giữa chúng sẽ đem lại hiệu năng giảm tiếng ồn vô cùng tuyệt vời.
Chất lượng âm thanh
Cách âm
Việc không sử dụng công nghệ chống ồn cho phép các nhà sản xuất tai nghe cách âm tập trung hơn vào kết cấu, thiết kế, chất liệu giúp đem lại chất lượng âm thanh tốt nhất.
Khử tiếng ồn
Mặt khác, quá trình lấy mẫu tiếng ồn và tạo ra tín hiệu ngược pha có thể làm thay đổi màu sau của âm thanh đầu ra. Những linh kiện điện tử được tích hợp thêm cũng như sóng ngược pha mà chúng tạo ra có thể ảnh hưởng và làm cho âm thanh mất tự nhiên.
Với những phân tích trên, tai nghe audiophile sẽ đánh bạn tai nghe ANC về chất lượng âm thanh mang lại bởi tai nghe audiophile tạo ra âm thanh thuần khiết nhất từ nguồn phát.
Tuy nhiên điều này cũng không có nghĩa là tai nghe chống ồn không thể đối đầu với những chiếc tai nghe tốt nhất trên thị trường hiện nay. Nhờ vào quá trình nghiên cứu và phát triển công nghệ, một vài tai nghe ANC với khả năng khử tiếng ồn tốt vẫn mang lại trải nghiệm âm thanh tuyệt vời cho người nghe.
Kết luận
Hầu hết các audiophiles đều thích tai nghe cách âm bởi nó đem lại âm thanh tuyệt vời, thuần khiết, rõ ràng và chính xác. Tuy nhiên những chiếc tai nghe ANC cao cấp chắc chắn có thể cạnh tranh với tai nghe cách âm về chất lượng âm thanh.
Tiêu hao năng lượng
Cách âm
Do không cần tích hợp thêm bất cứ linh kiện điện tử nào cho nên tai nghe cách âm cũng không phải tốn thêm năng lượng để vận hành.
Khử tiếng ồn
Ngược lại, tai nghe chống ồn chủ động (ANC) không thể hoạt động mà không có năng lượng (PIN). Tất nhiên bạn vẫn có thể tắt tính năng khử ồn đi để tiết kiệm PIN. Nhưng làm như thế lại không tận dụng được hết trải nghiệm mà nó mang lại.
Kết luận
Tai nghe được trang bị công nghệ khử tiếng ồn (khi bật ANC) sẽ tốn năng lượng hơn tai nghe cách âm là điều đương nhiên. Vì thế tần suất sạc cũng nhiều hơn.
Độ thoải mái và an toàn
Độ thoải mái
Khi bàn về độ thoải mái thì sẽ không có một câu trải lời chính xác nào cho vấn đề này bởi mỗi người có một cách đánh giá riêng. Hơn nữa ngoài thị trường có rất nhiều sản phẩm cho bạn lựa chọn.
Cách âm
Do khả năng cách âm dựa vào độ vừa vặn của tai nghe khi đeo. Điều này có thể làm bạn chảy mồ hôi, hay thậm chí làm đau mỏi sau một thời gian dài sử dụng.
Khử tiếng ồn
Mặt khác, khi sử dụng tai nghe chống ồn, một vài người dùng đã phản ánh rằng dường như có áp lực lên đôi tai của họ. Lý do là bởi ANC loại bỏ những âm thanh có tần số thấp, từ đó nó làm cho não chúng ta nghĩ rằng đã có sự thay đổi trong áp suất không khí.
Độ an toàn
Khi nói về độ an toàn thì nó phụ thuộc vào môi trường nơi tai nghe được sử dụng.
Không nên đeo một chiếc tai nghe chống ồn ở những nơi mà bạn cần nhận thức được những gì đang xảy ra xung quanh mình (đi dạo trên đường phố, tham gia giao thông, chạy bộ,…).
Cả cách âm và khử tiếng ồn đều rất an toàn về phương diện bảo vệ thính giác. Lý do là vì những chiếc tai nghe này ngăn chặn hành vi người dùng tăng âm lượng lên chỉ để át đi tiếng ồn xung quanh.
Một vài nhà sản xuất còn tăng cường bảo vệ bằng cách tích hợp thêm tính năng giới hạn âm lượng, đặc biệt là những tai nghe ANC dành cho trẻ em.
Kết luận
Cả tai nghe chống ồn và cách âm đều an toàn, miễn là bạn linh hoạt trong việc sử dụng chúng trong những trường hợp nào. Về độ thoải mái thì nó còn tùy thuộc vào mỗi người. Tuy nhiên tai nghe ANC có thể thoải mái hơn do nó ít phụ thuộc vào phần đệm/ nút tai.
Giá thành
Hãy thử tưởng tượng khi bạn có 2 chiếc tai nghe giống nhau. Sau đó tích hợp thêm các linh kiện điện tử ANC vào 1 trong 2 tai nghe.
Chiếc tai nghe này chắc chắn sẽ đắt hơn. Lý do đơn giản là bởi chi phí cho các linh kiện và quá trình tích hợp chúng vào trong tai nghe.
Tuy nhiên không phải vì thế mà tai nghe ANC luôn nằm trong phân khúc giá cao. Những chiếc tai nghe giá rẻ cũng có thể được trang bị công nghệ chống ồn.
Nhưng do kết cấu và hiệu năng ANC giữa các nhà sản xuất là khác nhau cho nên hầu hết tai nghe ANC giá rẻ có hiệu quả chống ồn không được tốt, đặc biệt là khi so sánh với các mẫu cao cấp.
Kết luận
Để sở hữu được một chiếc tai nghe chống ồn thì bạn phải trả thêm một khoản tiền không hề ít. Hãy cân nhắc thật kỹ trước khi mua tai nghe ANC bởi không phải lúc nào bạn cũng cần đến nó.
Nên chọn cách âm hay khử tiếng ồn trong tai nghe?
Tại phòng Gym
Khi tập luyện bạn cần những bài hát sôi động để tiếp thêm năng lượng cho bản thân. Nếu không muốn phải nghe nhạc từ phòng tập thì tai nghe khử tiếng ồn sẽ giúp bạn loại bỏ những âm thanh không mong muốn. Bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn với những bài hát mà mình ưa thích.
Tại văn phòng
Môi trường văn phòng có đủ loại tiếng ồn, vì vậy bạn sẽ rất dễ mất tập trung vào công việc. Hoặc thậm chí là dán đoạn công việc nếu mức độ ồn quá lớn.
Trong những trường hợp như thế này chắc hẳn bạn cần một thứ gì đó giúp mình giảm đi tiếng ồn mà vẫn cho phép giao tiếp với đồng nghiệp. Tai nghe cách âm là sự lựa chọn lý tưởng nhất. Mọi tiếng ồn từ bé đến trung bình đều có thể bị giảm đi nhờ vào đệm tai nghe.
