RAM ảnh hưởng rất nhiều tới hiệu năng máy tính của bạn. Nếu RAM quá chậm hoặc không đủ bộ nhớ, PC hoặc laptop sẽ không thể chạy được những phần mềm, ứng dụng bạn mong muốn.

Trong những năm gần đây, hầu hết máy tính đều sử dụng RAM DDR4. Đây là thế hệ RAM có thể đạt tới tốc độ 5000MHz hoặc hơn, dung lượng tối đa lên tới 128GB.

DDR5 ra mắt năm 2021 và đã ngày càng trở lên phổ biến bởi các bộ vi xử lý mới nhất đã hỗ trợ loại RAM này, bao gồm: chip Intel thế hệ 12 và 13 cũng như chip Ryzen 7000-series.

So với DDR4 thì DDR5 SDRAM có tốc độ cơ sở cao hơn, hỗ trợ các mô-đun DIMM dung lượng lớn hơn và tiêu thụ ít điện năng hơn. Tuy nhiên, DDR4 SDRAM vẫn có một số điểm nổi bật như độ trễ tổng thể thấp hơn cũng như độ ổn định cao hơn.

Khi mà hầu hết PC và laptop hiện tại vẫn đang trang bị RAM DDR4 thì liệu có đáng nâng cấp lên DDR5 không. Hãy cùng bài viết so sánh hai thế hệ RAM mới nhất hiện tại, DDR4 và DDR5.

So sánh DDR4 vs DDR5 SDRAM

Tốc độ

Hiệu năng của máy tính bị giới hạn và phụ thuộc vào clock speed (tốc độ xung nhịp) của nó cũng như số lần RAM có thể truy vào bộ nhớ mỗi giây. Tốc độ xung nhịp mặc định của DDR4 là 2133MHz, trong khi đó DDR5 có tốc độ tiêu chuẩn là 4800MHz.

Để RAM có xung nhịp cao hơn, bạn có thể kích hoạt XMP thông qua BIOS. Dù thế nào đi chăng nữa thì ngay cả thanh RAM DDR4 nhanh nhất cũng không thể đạt được tốc độ như người kế nhiệm là DDR5.

Một cải tiến nổi bật khác của DDR5 so với DDR4 đó là tốc độ truyền dữ liệu (data rate). Đối với bộ vi xử lý kiến trúc Alder Lake thế hệ thứ 12 của Intel, tốc độ truyền dữ liệu của DDR4 và DDR5 lần lượt là: 3200 (MT/s – Megatransfers per second), 4800 (MT/s).

Khi đổi sang đơn vị GB/s, data transferate rate của DDR5 và DDR4 sẽ là 38.4 (GB/s – Gigabytes per second) và 25.6 (GB/s). Nhìn chung thì tốc độ dữ liệu của DDR5 có thể nhanh hơn 50% so với tốc độ dữ liệu của tối đa của DDR4.

Dung lượng bộ nhớ

Trong khi DDR4 có dung lượng tối đa là 64GB thì DDR5 có thể đạt tới dung lượng 512GB trên mỗi mô-đun (thanh RAM). Tuy nhiên gần như hiện nay không có bộ vi xử lý nào hỗ trợ những dung lượng này.

Để đạt được dung lượng bộ nhớ 128GB, bạn phải sử dụng 2 đến 4 thanh mô-đun DIMM đối với RAM DDR4. Tuy nhiên, đối với chuẩn DDR5 còn khá mới nên chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng rằng các CPU trong tương lai sẽ tận dụng được hết khả năng của nó.

Ở thời điểm hiện tại, chip Intel thế hệ thứ 12 và 13, chip AMD mobile 6000-series và desktop 7000-series chỉ hỗ trợ dung lượng tối đa 128GB cho DDR5. Để đạt được dung lượng này, bạn cần sử dụng 4 thanh RAM.

Độ trễ

Độ trễ là điểm mà DDR4 vượt trội hơn so với DDR5 SDRAM. Về cơ bản, RAM hoạt động giống như bộ lưu trữ tạm thời cho CPU, giúp máy tính có thể nhanh chóng truy cập các tác vụ mà nó thực hiện thường xuyên (giống với việc bạn mở hàng chục tab Google Chrome cùng một lúc). Độ trễ càng thấp, CPU có thể truy cập dữ liệu tạm thời được lưu trữ trong RAM để thực hiện các tác vụ càng nhanh.

Tổng độ trễ được xác định bởi cả tốc độ của mô-đun DIMM và đỗ trễ CAS (Column Address Signal). CAS càng thấp càng tốt.

Ví dụ một mô-đun DDR4-3200 CL20 sẽ có CAS là 20. Hầu hết các mô-đun DDR5 có độ trễ CAS là 40, điều này sẽ làm giảm tốc độ xung nhịp. Mặc dù DDR5 nhanh hơn trong việc hoàn thành các tác vụ, tuy nhiên RAM lại mất nhiều thời gian hơn để đăng ký nó cần thực hiện một tác vụ. Vì thế RAM DDR4-3200 CL20 sẽ có hiệu năng nhanh hơn mô-đun DDR5-4800 CL40.

Tuy nhiên độ trễ trên DDR5 RAM đang dần được cải thiện. Ví dụ thanh RAM G.Skill Trident Z5 có CAS chỉ là 28. Tuy nhiên cũng phải mất một khoảng thời gian nữa để DDR5 bắt kịp DDR4 về độ trễ.

Khả năng tương thích

Hiện tại, chuẩn DR5 hỗ trợ khá hạn chế. Hiện tại chỉ chip Intel Alder Lake thế hệ thứ 12 và Raptor Lake thế hệ thứ 13, chip AMD mobile 6000-series và desktop 7000-series mới hỗ trợ mô-đun DDR5.

Hầu hết các bộ vi xử lý và bo mạch chủ được sản xuất trong thập kỷ vừa qua đều hỗ trợ DDR4 SDRAM, bao gồm cả chip Intel thế hệ thứ 12. Chip Intel thế hệ thứ 13 hỗ trợ cả chuẩn DDR4 và DDR5 và có thể sử dụng cùng một bo mạch chủ.

Ngoài ra hiện tại vẫn chưa có thông tin nào cho thấy chip Intel thế hệ thứ 14 và 15 sẽ hỗ trợ DDR4. Nhưng những con chip này vẫn còn một khoảng thời gian khá lâu nữa mới chính thức ra mắt.

Các bộ vi xử lý AMD’s 7000-series chỉ hộ trợ DDR5 SDRAM. Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại và một vài năm nữa thì DDR4 vẫn sẽ là lựa chọn tốt, trước khi bị thay thế hoàn toàn bởi DDR5.

Tiêu thụ điện năng

Thế hệ RAM trước luôn có lượng tiêu thụ điện cao hơn so với thế hệ sau. DDR5 cũng mang đến nhiều những cải tiến hoạt động điện áp. Khi điện áp hoạt động thấp hơn sẽ cho hiệu quả năng lượng đầu ra tốt hơn. Các module DDR5 sẽ chạy ở 1.1V, trái ngược với 1.2V trên DDR4.

Mặc dù cải tiến và mức tiêu thụ điện năng có vẻ không đáng kể. Tuy nhiên nó sẽ tạo ra sự khác biệt về thời lượng PIN ở các chiếc điện thoại di động và laptop, sử dụng được bền và giúp bảo vệ để có tuổi thọ lâu hơn.

ECC thường xuất hiện trên những thanh RAM dành cho sever, giúp kiểm tra lỗi trên thanh RAM và chỉnh sửa lỗi tự động để hạn chế được tình trạng màn hình bị xanh, bị đen,… Hơn thế nữa, ở mỗi một đai chip DDR5 sẽ sở hữu trực tiếp luôn tính năng ECC, chứ không phải chỉ có một con chip sở hữu tính năng này như DDR4.

Điều này sẽ vừa làm giảm thiểu việc thanh RAM bị giảm hiệu năng vừa mang lại khả năng truy xuất bộ nhớ trực tiếp, từ đó giảm tải cho CPU trong việc điều khiển bộ nhớ nên sẽ có lượng điện năng tiêu thụ thấp hơn.

Hiệu năng

Thông số kỹ thuật tốt hơn là điều rất tuyệt vời. Tuy nhiên nó sẽ vô nghĩa nếu chúng không giúp cải thiện hiệu năng. Do DDR5 có độ trễ cao, hiệu suất của nó không quá vượt trội so với các mô-đun DDR4.

Giá thành

DDR4 đã ra mắt và tồn tại được một thập kỷ, vì thế giá thành hiện tại của nó chỉ bằng một nửa so với DDR5 có cùng dung lượng bộ nhớ. Ví dụ, bộ G.Skill Trident 32GB (2 x 16GB) DDR4-3600 CL18 có giá chỉ khoảng $95, trong khi đó bộ 32GB (2 x 16GB) DDR5-6000 CL 36 G.Skill Trident lại có giá $150, đắt hơn gần 50%.

Hơn thế nữa, bo mạch chủ tương thích với DDR5 cũng đắt hơn motherboard hỗ trợ DDR4. Ví dụ như mainboard Asus ROG Strix Z690 đắt hơn khoảng $100 so với phiên bản Z590.

Theo thời gian, giá thành của linh kiện sẽ giảm. Mặt khác, DDR5 đang dần trở thành xu hướng và phổ biến, các bộ DDR4 và các linh kiện tương thích cũng dần rẻ hơn nữa. Vì vậy nếu xét về giá thành thì DDR4 là lựa chọn tốt hơn.

Benchmarks

PC Specifications

• Processor: Intel i9-12900K
• Motherboard: ROG Maximus Z690 Hero (DDR5) & TUF Z690 Plus Wifi D4 DDR4)
• Graphics Card: GeForce RTX 3080 Ti FE
• SSD: Crucial P5 2TB NVMe SSD

Cinebench R23

Blender

Adobe Photoshop

DaVinci Resolve

Mozilla Compile

Adobe Premiere Pro

Counter-Strike: Global Offensive

Valorant

Far Cry 6

Doom Eternal

Thông số kỹ thuật

	DDR4	DDR5
Kích thước UDIMM tối đa	32GB	128GB
Tốc độ truyền dữ liệu tối đa	3.2 Gbps	6.4 Gbps
Số bit hỗ trợ (NON ECC)	64-bits	64-bits(2×32-bit)
Số kênh	1	2
Chiều dài Burst	BL8	BL16
Điện áp	1.2V	1.1V
Xung nhịp	3200MHz	4800 – 6400MHz
CRC	Ghi	Đọc/ghi
Tìm nạp trước	8n	16n
Mật độ thiết bị	Tối đa 16GB	64GB
Max Die Density	16 GBit	64 GBit
Băng thông	25.6GB/s	32GB/s

Có nên nâng cấp lên RAM DDR5 không?

Sẽ mất ít nhất vài năm nữa trước khi bạn cần nâng cấp lên DDR5, về cả góc độ tương thích và hỗ trợ từ các linh kiện khác như bo mạch chủ, CPU. Điều này cũng dựa trên thời gian tồn tại của DDR3 khi mà DDR4 đã trở nên phổ biến.

Băng thông và dung lượng bộ nhớ của DDR5 vượt trội hơn so với DDR4, tuy nhiên độ trễ cao khiến hiệu năng được cải thiện không đáng kể so với thế hệ trước trong hầu hết các vụ.

Do giá thành chênh lệch khá lớn, bộ PC sử dụng DDR5 chỉ phù hợp với các ứng dụng sử dụng nhiều tài nguyên như nén tệp dữ liệu lớn hoặc chỉnh sửa video. Ngoài ra bạn cần đợi một vài năm để công nghệ DDR5 được hoàn thiện trước khi quyết định nâng cấp PC.

RAM DDR5 hiện nay cũng đang khan hiếm ngoài thị trường, với giá đắt hơn khoảng 80% so với ước tính chỉ 60%. Nhiệt lượng cũng là một vấn đề đáng lo ngại đối với DDR5, tuy nhiên sẽ không có vấn đề gì đối với PC được lưu thông tốt.

Hầu hết các PC được build trước năm 2015 sử dụng chuẩn DDR4 và loại tốt nhất sẽ giúp bạn sử dụng thêm được một vài năm nữa mà không gặp vấn đề gì. Còn nếu bạn muốn build một chiếc PC sử dụng lâu dài và không muốn nâng cấp thì có thể chọn luôn DDR5.

Các CPU Intel thế hệ thứ 12 và 13, Ryzen 7000-series đã làm cho PC nhanh và mạnh hơn bao giờ hết. Giá thành của chip gần đây cũng có xu hướng giảm. Các máy tính trong tương lai gần sẽ có thể chỉ hỗ trợ DDR5. Vì thế nếu bạn đã sở hữu một chiếc máy tính sử dụng RAM DDR5 thì bạn có thể nâng cấp trong tương lai mà không gặp quá nhiều rắc rối.