Bạn mới mua một thanh RAM có tốc độ xung nhịp cao. Tuy nhiên khi vào Task Manager kiểm tra, bạn lại cảm thấy bất ngờ khi thấy rằng RAM không chạy ở tốc độ giống như quảng cáo.
Vậy nguyên nhân ở đây là gì mà khiến cho thanh RAM của bạn chưa hoạt động đúng công suất. Nếu bạn cũng đang thắc mắc câu hỏi tương tự thì hãy tìm hiểu công nghệ XMP (Extreme Memory Profile).
XMP là gì?
XMP (Extreme Memory Profile) là một công nghệ để điều chỉnh tốc độ nhằm tăng hiệu suất của thanh RAM lên mức thông số cao nhất có thể.
Hay nói một cách đơn giản là khi người dùng kích hoạt XMP thì hiệu suất của RAM sẽ được nâng cao hơn mức mặc định thông thường mà CPU có thể hỗ trợ.
Riêng với Intel thì công nghệ XMP được phát hành chính chủ từ họ. Khi kích hoạt, Intel XMP tăng tốc độ, hiệu suất, xung nhịp của RAM lên trên mức hoạt động tiêu chuẩn mặc định, thường được gọi với tên thông dụng là ép xung RAM.
Hầu hết những mô đun RAM DDR3/DDR4 đều được tích hợp công nghệ này.
Nguyên lý hoạt động của XMP
Khi khởi động máy tính, thì BIOS/UEFI sẽ kích hoạt một con chip (được gọi là SPD) trên thanh RAM để căn chỉnh mức xung nhịp và độ trễ của thanh RAM. Đồng thời, XMP sẽ là một bộ phận mở rộng của SPD, bởi nó sẽ có nhiệm vụ là tự động tinh chỉnh thanh RAM để giúp thanh RAM đạt mức xung nhịp cao nhất có thể.
Trong lúc này, XMP cũng có thể tự động sửa chữa các lỗi phát sinh lặt vặt trong quá trình tăng xung nhịp của RAM, để RAM được chạy ở mức ổn định cùng với một mức mà nhà sản xuất đã công bố trước đó mà không gặp phải vấn đề gì khác.
Các phiên bản XMP
Có 2 loại XMP:
- XMP 2.0: Phiên bản này cung cấp cho người dùng 2 phiên bản cài đặt sẵn về điện áp, độ trễ và tần số để tăng hiệu suất của hệ thống. Trong hầu hết các trường hợp, một phiên bản cài đặt được thiết kế có tính ổn định hơn trong khi phiên bản còn lại được cấu hình để có tốc độ RAM nhanh hơn.
- XMP 3.0: Được ra mắt cùng với DDR5 và bộ vi xử lý Intel thế hệ thứ 12, XMP 3.0 cung cấp cho người dùng 5 cấu hình khác nhau. Ba trong số năm là cài đặt sẵn, còn lại thì có thể cấu hình được. Vì thế, người dùng có thể tự tùy chỉnh theo ý muốn để đạt được hiệu suất tốt nhất. Ngoài ra, chip Intel thế hệ 12 đi kèm với công nghệ tăng cường bộ nhớ động. Nó giúp CPU chuyển đổi giữa tần số XMP và tần số cơ bản dựa trên các tác vụ, điều này làm tăng hiệu suất cũng như độ ổn định.
Cách kích hoạt XMP
- Khởi động lại máy, nhấn liên tục phím Delete hoặc F2 (tùy thuộc vào mainboard) để vào màn hình BIOS.
- Sau khi đã vào được màn hình BIOS, di chuyển đến tab Advanced hoặc phím F7.
- Chọn tab Ai Tweaker.
- Nhấn vào ô select Ai OverClock Tuner và chọn một cấu hình XMP.
- Lưu thay đổi và khởi động lại máy.
Lưu ý: đối với Mainboard AMD các bạn cũng làm tương tự để kích hoạt DOCP.
Lưu ý khi kích hoạt XMP
1. Hạn chế tự ý thay đổi cấu hình XMP
Bạn nên hạn chế việc tự ý tác động lên XMP. Với công nghệ này bạn chỉ cần kích hoạt, lúc này hệ thống sẽ tự động xử lý giúp bạn. Và theo tùy từng mục đích sử dụng mà tinh chỉnh các thông số khác nhau, tuy nhiên nếu bạn không am hiểu quá nhiều về vấn đề này thì nên giữ nguyên thông số như mặc định.
2. Cập nhật BIOS
Bạn cũng đừng quên cập nhật BIOS lên phiên bản mới nhất để đảm bảo sẽ không xảy ra bất cứ lỗi gì khi kích hoạt XMP. Bởi ở mỗi một phiên BIOS được nâng cấp thì các lỗi sẽ càng được hạn chế và khắc phục, cũng giúp cho XMP được hoạt động ở mức ổn định hơn.
3. Bo mạch chủ
Bạn phải sử dụng mainboard có hỗ trợ XMP.
Các câu hỏi thường gặp
XPM có gây hại cho máy tính không?
Khi RAM hoạt động quá xung nhịp quy định sẽ gây tác động xấu đến máy tính. Nhưng thực tế với hiệu năng hoạt động vượt mức thiết kế hoàn toàn không có vấn đề gì. Các thông số điện áp, tốc độ xung nhịp, độ trễ đều đã được kiểm tra và đưa đến tay khách hàng nên bạn hoàn toàn yên tâm.
Nếu bạn kích hoạt XMP nhưng có các lỗi không mong muốn xuất hiện thì do các bộ phận không tương thích hoặc RAM bị lỗi, cụ thể như sau:
- Mainboard trên máy không hỗ trợ bật tính năng XMP cho RAM.
- CPU không tương thích mức xung nhịp khi bật XMP của RAM.
- RAM đã bị lỗi.
Có nên bật XMP trên PC không?
Việc bạn không kích hoạt XMP thì RAM vẫn sẽ chạy với một mức xung nhịp đã được hỗ trợ theo hình thức mặc định của CPU. Tuy nhiên bạn cũng sẽ không tận dụng được hết hiệu năng mà thanh RAM có.
XMP còn tự động cho phép hệ thống của bạn thiết lập các thông số của CPU và mainboard để các thanh RAM có thể đạt mức xung nhịp đúng với những gì mà nhà sản xuất đã công bố trước đó, bởi tất cả RAM hiệu suất cao đều có công nghệ của XMP xuất hiện.
XMP có thực sự cần thiết cho RAM?
Người dùng hoàn toàn có thể chơi game mượt mà hoặc thực hiện các tác vụ nặng về thiết kế đồ họa, chỉnh sửa video mà không cần bật XMP. Tuy nhiên, nếu bạn mong muốn có một chiếc máy tính hoàn hảo và tốc độ được tối ưu nhất thì đừng bỏ qua công nghệ này nhé.
XMP có phải là ép xung RAM không?
XMP và ép xung RAM là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau. Do cả hai đều có tác dụng giúp máy tính của bạn tăng xung nhịp RAM nên nhiều bạn bị nhầm lẫn 2 khái niệm này.
Tuy nhiên, XMP là tăng xung nhịp RAM ở mức mà nhà sản xuất cho phép còn ngược lại, ép xung RAM là đi quá giới hạn mà nhà sản xuất đã đưa ra.
Chính điều này mà XMP được đánh giá là an toàn hơn vì mọi thông số tăng xung nhịp đều đã được tinh chỉnh và thiết kế dành riêng cho thanh RAM nên gần như nó sẽ không gây ảnh hưởng gì tới độ bền của RAM.
Trong khi việc ép xung RAM thì cần phải tăng nguồn điện vào mới có thể tăng xung lên một mức cao. Đồng thời việc này nếu thao tác không cẩn thận có thể xảy ra tình trạng quá áp và hỏng RAM.
